28-05-2023: Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 28 Μαΐου 2023 και ώρα   7.00 μ.μ., στην κατάμεστο Διακίδειο Σχολή Λαού Πατρών, προγραμματισμένη εκδήλωση της «Ενωμένης Ρωμηοσύνης», αφιερωμένη στην θλιβερή επέτειο της ζοφερής ημέρας της άλωσης της Κωνσταντινουπόλεως, στις 29 Μαΐου του 1453 μ.Χ. Κατά το παρόν έτος 2023 συμπληρώνονται ήδη 570 χρόνια από την Άλωση της Βασιλίδας των πόλεων (1453-2023), και η Αχαϊκή πρωτεύουσα των Πατρών έχει τα πρεσβεία μνήμης, διότι ο τελευταίος Μαρτυρικός Βυζαντινός αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ΙΑ ́Παλαιολόγος σκόπευε να την καταστήσει πρωτεύουσα του σχεδιαζόμενου Πελοποννησιακού Δεσποτάτου, προτού αναλάβει την αυτοκρατορική καθέδρα της περιώνυμης Πόλης του Βυζαντίου. Το Σωματείο «Ενωμένη Ρωμηοσύνη», σε συνεργασία με την Διακίδειο και με την ευλογία του οικείου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου, προσκάλεσε για την επετειακή ομιλία τον λόγιο, Αγιορείτη Μοναχό Γέροντα Μάξιμο τον Ιβηρίτη, ο οποίος μάλιστα στην εκατονταετηρίδα της απελευθερώσεως του Αγίου Όρους – Άθω από τον Οθωμανικό ζυγό(2 Νοεμβρίου 1912), ήταν Πρωτεπιστάτης της Αθωνικής Πολιτείας και πρωτοστάτησε στις εόρτιες εκδηλώσεις του Αγίου Όρους, της Θεσσαλονίκης και άλλων Μακεδονικών πόλεων. Ο ομιλητής στην εκτενή και μακροσκελή του ομιλία, αναφέρθηκε με λεπτομέρειες στην Βυζαντινή ιστορία από το 1204 μέχρι την άλωση της πόλης και τις συνθήκες που οδήγησαν σ’ αυτήν, καταλήγοντας: «Την αποφράδα ημέρα Τρίτη, μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων και ώρα 2.30  μ.μ. της 29ης Μαΐου 1453, «η Πόλις εάλω…». Η  Βασιλίδα των πόλεων, περιβαλλόμενη από δεκατέσσερα μίλια τείχη, υπερασπιζόμενα κατά την άγρια επίθεση των Οθωμανών από επτά περίπου χιλιάδες διαθέσιμους Έλληνες μαχητές, υπό την αρχηγία του ένδοξου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ ́Παλαιολόγου-Δραγάση, στο πλευρό του οποίου πολεμούσαν και ένθερμοι εθελοντές Μοναχοί, κατέχοντες 1,5 χλμ. του δυτικού τείχους της Προποντίδας, έπεσε σαν θρυλική ηρωΐδα, αγωνιζόμενη μέχρι τέλους. Ο αγώνας ήταν άνισος και η αντίσταση των αμυνόμενων λύγισε έναντι του πολυάριθμου εχθρικού στρατού(τριακοσίων περίπου χιλιάδων ανδρών, εκτός των ατάκτων ορδών) του σουλτάνου Μωάμεθ Β ́του Πορθητού, άγοντος ηλικίαν μόλις 22 ετών. Η τραγωδία ήταν τελική. Κατά τη δυσοίωνη εκείνη ημέρα καταστράφηκε το Κέντρο ενός κόσμου φωτός. Είδε έτσι και η κακόδοξη Δύση εκπληρούμενο το σκοπό της, τον οποίο επεδίωκε ζηλοτύπως και μανιωδώς από τον καιρό που ο Μέγας Κωνσταντίνος συνέστησε την Επτάλοφη Βυζαντινή Νέα Ρώμη (το 330 από την Γέννηση του Σωτήρος Χριστού). Ουδέποτε όμως εννόησε η δύστυχη Δύση, ότι το γεγονός τούτο ήταν ένα από μεγαλύτερα συμβάντα της παγκόσμιας ιστορίας, που θα είχε τεράστια επίδραση και στις τύχες της ίδιας της Ευρώπης».

Η εκδήλωση ξεκίνησε με την  Βυζαντινή – Παραδοσιακή χορωδία «Θεόδωρος Φωκαεύς», υπό την Διεύθυνση του χοράρχου της κ. Χαραλάμπους Θεοτοκάτου, η οποία απέδωσε γνωστούς ύμνους και παρουσίασε έναν επιμνημόσυνο ύμνο αφιερωμένο στον τελευταίο αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και στους συν αυτώ, πεσόντας υπερασπιστάς της Πόλης, κατά την ζοφερά ημέρα της αλώσεως αυτής. Ο ύμνος, που αποδόθηκε για πρώτη φορά – σε ήχο πλάγιο του Α΄ εναρμόνιο – στην πόλη των Πατρών, αποτελεί σύνθεση του αειμνήστου Πρωτοψάλτου  Γεωργίου Τσατσαρώνη, του εκ Φωκαίας  καταγομένου. Ακολούθως, ο εκ Πατρών φιλίστωρ ιατρός κ. Δημήτριος Βέρρας, ανέγνωσε  τον ηρωικό και συγκλονιστικό λόγο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου ΙΑ ́, ο οποίος εκφωνήθηκε λίγο πριν την Άλωση. Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Κερνίτσης κ. Χρύσανθος, εκπρόσωπος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου  Πατρών κ.κ. Χρυσοστόμου, πολλοί ιερείς και άνθρωποι των γραμμάτων. Την παρουσίαση της βραδιάς, πραγματοποίησε το μέλος της «Ενωμένης Ρωμηοσύνης» κ. Ελένη Αντωνάκη.